Srbin koji je primio magistarsku diplomu u narodnoj nošnji: Intervju sa Vladimirom Vlajićem

6. jun, 2021 Napišite komentar

Kada je reč o hrabroj Austrijanki, rođenoj 1891. godine u Inzbruku, po imenu Diana Budisavljević (devojački Obekser), Srpska pravoslava omladina Inzbruk (SPOJI) je zajedno sa prijateljima iz Socijaldemokratskog pokreta oslobodilaca Tirola u drugoj polovini 2010. godine kao prva u Austriji pokrenula inicijativu za postavljanje spomen-ploče na njenoj rodnoj kući u samom centru grada Inzbruka a koja nosi natpis „Obekser-Haus“. Pošto je tadašnja, a sada pokojna, vlasnica zgrade prvobitno prihvatila predlog, pa je isti nakon samo par nedelja ipak odbila, mi smo početkom 2011. godine nastavili inicijativu predlažući njeno posthumno odlikovanje Ordenom grada Inzbruka, što je u septembru 2011. godine jednoglasno i prihvaćeno od strane Skupštine grada. Ta inicijativa je kasnije i proširena, a krajnji ishod sinergijskog delovanja sa više strana pokazao se u januaru 2014. godine kada je tadašnja gradonačelnica Inzbruka donela odluku o imenovanju novog gradskog dečijeg vrtića, a koji je grad Inzbruk dobio u novembru 2020. godine preimenovanjem postojećeg vrtića, koji je bio nazvan po Burkhardu Brajtneru koji je kao lekar nacionalsocijalista vršio zlodela nad nedužnim pacijentima, te sada nosi ime „Gradski vrtić Diana Budisavljević – Rajhenau ost“.

Međutim najveći uspeh vezan za priču o očuvanju lika i dela Diane Budisavljević i njenih saradnika postigli smo prošle 2020. godine. Tada je početkom godine grad Inzbruk ponovo iz fioke izvadio pitanje postavljanja spomen-ploče na rodnoj kući Diane Budisavljević, pritom ne konsultujući niti nas niti naše austrijske prijatelje sa kojima smo pre 11 godina pokrenuli tu inicijativu. U februaru 2020. smo saznali za prvi nacrt teksta koji bi trebalo da piše na spomen-ploči, a na kojem nije pisalo ni prezime Dianino kakvo je ona koristila po udaji za srpskog hirurga iz Zagreba, nije bilo pravilno navedeno odakle su deca spašavana, a što je najgore nije bilo ni reči o poreklu spašene srpske dece.

Mi smo zatim reagovali i skrenuli gradu Inzbruku na te propuste, te je usledila višemesečna javna rasprava u kojoj su pored ambasadora Srbije u Austriji, gdina Nebojše Rodića, i Episkopa austrijsko-švajcarskog Gospodina Andreja, učestvovali ugledni stručnjaci, istoričari i naučnici, ali i međunarodno priznate institucije, kako na našu molbu tako i samoinicijativno. Tako smo u našim predlozima i zahtevima da se pravilno napiše prezime Dianino, da se spomene da su deca spašavana iz ustaških logora u NDH, kao i da se radilo o više hiljada skoro samo srpske dece (i dvoje hrvatske dece), imali u dr Nataši Mataušić iz Zagreba, dugogodišnjoj predsednici Spomen područja Jasenovac, prof. dr Milanu Koljaninu sa Instituta za savremenu istoriju u Beogradu, istoričarki Jasmini Tutunović-Trifunov iz Muzeja žrtava genocida u Beogradu, prof. dr Horstu Šrajberu, jednom od najuglednijih austrijskih eksperata na temu Holokausta, Drugog svetskog rata i kulture sećanja, mr Andreasu Baumgartneru, presedniku Međunarodnog Mauthauzen komiteta, dr Vilhelmu Kuesu, austrijskom piscu i autoru prve knjige na nemačkom jeziku o Diani „Dianina lista“, zatim u Udruženju logoraša Jasenovca iz Beograda, kao i u Jeleni Radojičić, po čijoj životnoj priči je snimljen filma „Dara iz Jasenovca“ i Dušanu Jeriniću, koje je oboje Diana spasila iz ustaških logora kao decu.

Posle dva odlaganja odluke Senata grada Inzbruka, kojim predsedava gradonačelnik, u junu i septembru 2020, konačno je doneta odluka 18. novembra 2020. kojom su svi predlozi s naše strane i naših prijatelja podržavalaca usvojeni, te je 7. aprila 2021. godine ploča konačno i postavljena na njenog rodnoj kući u strogom centru glavnog grada pokrajine Tirol.

Vladimir Vlajić (foto-privatna arhiva)

nastavak na sledećoj strani

Strane: 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Podržite rad sajta!

Ukoliko želite da pomognete rad našeg sajta "Svi Srbi u Parizu" možete uplatiti vaše donacije preko paypal-a ili vaše bankarske kartice.

Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena. Neophodna polja su označena *